WSJ: Исроилнинг Эрон билан уруши Россия-Хитой газ қувури ғоясини жонлантирди

Хитой Россияга ҳаддан ташқари энергетик қарамлик бўйича хавотирларга қарамай, Россия табиий газини тўғридан тўғри етказиб бериш учун «Сила Сибири - 2» газ қувурини қуриш бўйича музокараларни қайта бошлашга тайёр. Бу ҳақда 25 июн, чоршанба куни Хитой манбаларига таяниб The Wall Street Journal (WSJ) хабар берди.

«Сила Сибири - 2» газ қувури лойиҳаси нарх ва мулкчилик шартлари бўйича баҳсларда қолиб кетди», — деб ёзади газета Москва ва Пекин ўртасида бундай қурилиш масаласидаги муносабатларнинг фонини. Бироқ Исроил ва Эрон ўртасидаги уруш Хитой расмийларига Яқин Шарқдан нефт ва газ етказиб бериш ишончлилигини қайта кўриб чиқишга сабаб бўлди, чунки улар бу давлатлар ўртасидаги «мўрт сулҳ»га ишонмайди, дейилади мақолада.

WSJ томонидан келтирилган Rystad Energy консалтинг компанияси маълумотларига кўра, Хитой Қатар ва БААдан суюлтирилган газ (СТГ)нинг тахминан 30 фоизини Эрон уруш пайтида ёпиш билан таҳдид қилган Ҳўрмуз бўғози орқали импорт қилади. «Ҳарбий вазиятнинг беқарорлиги ва олдиндан айтиб бўлмаслиги Хитой раҳбариятига қуруқлик қувурлари орқали барқарор етказиб бериш геосиёсий афзалликларга эга эканини кўрсатди», — дея Хитой-Россия муносабатлари бўйича эксперт Александр Габуевнинг сўзларини келтиради нашр. «Россия бундан фойда кўриши мумкин», — дейди эксперт.

WSJ манбаларининг таъкидлашича, Пекин АҚШ президенти Доналд Трамп маъмурияти Россия ва Хитой ўртасини «бузишга» уринаётгани фонида Москва билан муносабатларини мустаҳкамлашдан манфаатдор ва музлатилган қувур қурилишини қайта бошлаш бу алоқаларни мустаҳкамлашга ёрдам бериши мумкин.

Bloomberg агентлигининг 7 май куни хабар беришича, Россия президенти Владимир Путин ва Хитой раҳбари Си Жинпинг Ғалаба кунини нишонлаш учун Си Жинпингнинг Москвага ташрифи чоғида «Сила Сибири - 2» газ қувури қурилишини яна бир бор муҳокама қилишга келишиб олди. Путиннинг Хитойни Россиядан ҳар йили қўшимча 50 миллиард куб метр газ сотиб олишга ишонтиришга бўлган узоқ йиллик уринишлари самарасиз бўлди, аммо ҳозир Пекин нарх бўйича розилик беришга тайёр, дея қайд этади Bloomberg.

Шу пайтгача Хитой ҳукумати газни ҳали қурилмаган «Силе Сибири - 2» орқали Россиянинг ички нархида сотишни талаб қилган, бироқ агентлик манбаларига кўра, Пекин энди Россиянинг ички нархи ва биринчи «Силе Сибири» қуввати орқали етказиб бериладиган газ учун тўлайдиган нарх ўртасидаги котировкаларни муҳокама қилишга тайёр. Ушбу газ қувури 2019 йилда фойдаланишга топширилган ва 2024 йил декабригача лойиҳа қуввати йилига 38 миллиард куб метрга етган.

Россия ҳисоб-китобларига кўра, «Сила Сибири - 2» Россиянинг Украинага қарши агрессив уруши бошланишидан олдин Европа давлатларини таъминлаган Ямал конидан 50 миллиард куб метр газ етказиб бера олади. Режаларга кўра, янги газ қувури Мўғулистон орқали Хитойга ўтиши керак. Бироқ, Bloomberg манбаларига кўра, Пекин биринчи «Сила Сибири»да бўлгани каби Россиядан Хитойга тўғридан тўғри йўналишни талаб қилмоқда.