Россия Украинанинг чегара ҳудудларида янги юриш бошлаган

Украина қуролли кучлари бош қўмондони Олександр Сирский «Левый берег» нашрига катта интервю берди. Нашр бош муҳаррири Соня Кошкина билан суҳбат чоғида у Россия Украинанинг Суми ва Харкив областларига ҳужум бошлаганини айтди, шунингдек, Украинанинг 2023 йилги қарши ҳужуми нима учун муваффақиятсизликка учраганини тушунтирди. «Медуза» Сирскийнинг асосий фикрларини келтирди.

РФ армиясининг янги юриши ҳақида

Айтишим мумкинки, президент мутлақо ҳақ ва [Суми ҳамда Харкив областларидаги]  бу ҳужум аслида аллақачон бошланган. Чунки сўнгги бир неча кун, қарийб бир ҳафтадан бери душманнинг асосий йўналишлардаги ҳужумий ҳаракатлари қарийб икки баробарга ортганини кузатяпмиз.

Украина қуролли кучлари бош қўмондони Россиянинг урушдаги мақсадлари ўзгармаганини таъкидлади. Унинг сўзларига кўра, Россиянинг мақсади – Курск областидан Украина қуролли кучларини тўлиқ сиқиб чиқариш, Харкив, Суми ва Черниҳив областларида чегара бўйлаб буфер ҳудуд яратиш, Донецк ва Луҳанск областларини тўлиқ, шунингдек, Херсон ва Запорижжя областларининг бир қисмини эгаллаш.

«Олиб борилаётган барча музокараларга қарамай, биз фақат ҳужумкор ҳаракатлар шиддати ортиб бораётганини кузатмоқдамиз», – деди Сирский.

Украина қуролли кучлари бош қўмондони Россия ҳужум ҳаракатларини қачонгача давом эттиришга қодирлиги ва Украина армиясига фронтни барқарорлаштириш учун нима кераклиги ҳақидаги саволга жавоб бермади.

Украина президенти Володимир Зеленский ҳам март ойида разведка маълумотларига таяниб, Россия Суми, Харкив ва Запорижжя областларида янги ҳужумга тайёргарлик кўраётгани ҳақида айтиб ўтганди. Унинг фикрича, Владимир Путин урушни тўхтатиш бўйича музокараларни чўзиб, вақтдан ютмоқчи ва янада кўпроқ украин ҳудудларини эгаллашга уринаётган бўлиши мумкин.

Украинанинг 2023 йилги қарши ҳужуми ҳақида

Интервюда қўмондон The New York Times газетасининг 2023 йилда Украина ҳукумати Сирский «оёқ тираб туриб олгани» учун украин армиясининг қарши ҳужуми режасини ўзгартириб, унга Донецк областидаги Бахмут шаҳри атрофидаги амалиётни ҳам киритгани ҳақидаги маълумотига муносабат билдирди.

Ҳарбий ҳаракатларда қатнашган ҳар бир офицеримиз, генерал биладики, бу умуман ҳақиқатга тўғри келмайди. Ҳа, биз Бахмутнинг жанубида ҳужум қилдик. Аммо биз ҳужум ҳаракатларини гуруҳ таркибидаги икки бригада билан олиб бордик-ку. Агар бизда бешта бригада бўлганида, ўйлайманки, Бахмут ҳам, Соледар ҳам озод қилинарди. Бунинг устига душманнинг ўзи улардан қочиб кетган бўларди. Чунки бу операциянинг мақсади шундан иборат эдики, биз ушбу гуруҳни логистика билан таъминлайдиган учта асосий йўлни кесиб қўйган бўлардик.

Сирскийнинг сўзларига кўра, бу амалиётни режалаштиришда ҳарбийлар «кучлар етарли эмаслигини тушуниб туришган». «Аммо биз қўққисдан ҳужум қилиш омилига, авантюристик бўлмаса ҳам, жасур ҳаракатлар билан рақиб мудофаасини ёриб ўтишга, у тайёр ҳолатда бўлмаслигига, масалан, Запорижжядаги каби мустаҳкам эмаслигига умид қилгандик», – деган Украина қуролли кучлари бош қўмондони.

Унинг сўзларига кўра, «шунчаки куч ва воситалар етишмагани» туфайли амалиёт муваффақиятга эришмаган.

Курск областидаги амалиёт ҳақида

Украина қуролли кучлари бош қўмондони таъкидлашича, Украина армиясининг 2024 йил август ойида Курск областидаги ҳужуми сир сақланган. Унинг сўзларига кўра, аввалига бу операция ҳақида фақат тўрт киши билган, кейин бўлинма қўмондонлари хабар топган. Сирскийнинг айтишича, ҳужум бошланишидан бир кун олдин у аскарлар билан шахсан учрашиб, уларни давлат чегарасини кесиб ўтишга тайёрлаган. Унинг сўзларига кўра, баъзи ҳарбийларда чегарани кесиб ўтиш «ўзига хос маънавий тўсиқ» ҳисобланган.

Ҳужум арафасида мен барча бўлинмаларни, роталарни том маънода айланиб чиқдим, аскарлар билан учрашдим ва уларнинг ҳар бирига нима учун у ерга бораётганимизни ва нима учун айнан шу ерда эканимизни айтиб бердим. Чунки бу қонунийми, деб сўраган командирлар ҳам бор эди.

Россия ичкари ҳудудларига зарбалар

Сирский украин армиясининг РФ қуролли кучлари арсеналига зарбаларидан сўнг россиялик ҳарбийлар олдингига қараганда камроқ артиллерия снарядларидан фойдалана бошлаган.

Биз deepstrike амалиёти (яъни Россия ҳудудлари ичкарисига зарбалар) доирасида жуда муваффақиятли зарбалар сериясини ўтказдик. Ёдингизда бўлса, биз бир нечта қурол омборларини аниқ нишонга олгандик. Шундан сўнг душманнинг бир кеча-кундузда ишлатилган артиллерия снарядлари сони деярли икки баравар камайди. Улар ҳар куни 40 мингга яқин ва ундан ортиқ ўқ-дори ишлатган. Зарбаларимиздан кейин эса рақам кескин ўзгарди ва 23 минг атрофида тебраниб турди, ҳозир бироз кўтарилди – 27-28 минг даражасида.

Сирскийнинг сўзларига кўра, Украина ҳарбийлари «аэродромларга бир қатор муваффақиятли зарбалар берган», шу сабабли Россия армияси авиацияни Россия ичкарисига кўчирган. «Бир неча кун олдин бизнинг муваффақиятли ҳаракатларимиз билан узоқ масофали Ту-22М3 бомбардимончи самолёти йўқ қилинди. Эндигина қўнган эди – бизнинг дронимиз уни уриб туширди. Қиймати – 100 миллион доллар атрофида», – деди бош қўмондон. У Украина зарбалари туфайли Россия флоти «амалда Новороссийскда қамалиб қолгани»ни қўшимча қилган.

Украинадаги сафарбарлик ва Россиядаги шартнома асосида жалб қилинаётганлар ҳақида

Сирскийнинг маълум қилишича, Украина президенти Володимир Зеленский аввалроқ айтганидек, Украина армиясига ҳар ойда 30 мингга яқин одамни сафарбар қилишга ҳаракат қилинмоқда.

Президент ўзи айтган рақамни эълон қилди. Ва бу ҳақиқатан ҳам биз амал қилишимиз керак бўлган рақам. Душман шартнома тузувчилар ҳисобига ўз қуролли кучлари сонини ҳар ойда саккиз-тўққиз мингга кўпайтириб бормоқда. Баъзи ҳудудларда шартнома қиймати 40 минг долларгача етади. Пул эса улар учун доимо рағбатдир.

КХДРнинг урушдаги иштироки ҳақида

Украина қуролли кучлари бош қўмондони Россия томонида туриб ҳарбий ҳаракатларда иштирок этаётган Шимолий Корея қўшинлари катта йўқотишларга учраганини, аммо КХДР кучлари аллақачон икки марта тўлдирилганини айтди. У урушда қанча шимолий кореялик ҳарбийлар иштирок этаётганини айтмади – аввалроқ Украина расмийлари буни 12 минг кишига баҳолаганди.

Корейслар келишяпти. Камида иккита ўқитиш ва тўлдириш тўлқини бўлди. Улардан Курск областидаги жангларда фаол фойдаланилган, штурмчи гуруҳлар асосини ташкил этган. Тўғридан тўғри ҳужумга ўтиб, эски совет тактикасини қўллашгани учун катта йўқотишларга учрашди. Ҳозир биз уларнинг тайёргарлиги, қурол-яроғи, анжомлари такомиллашиб бораётганини кўриб турибмиз. Улар аллақачон Россия армияси стандартларига ўтишган. Ва улардан фойдаланиш давом этмоқда.

Украинадаги тинчликпарвар кучлар ҳақида

Ҳозир Украинанинг Европадаги иттифоқчилари муҳокама қилаётган тинчликпарвар кучларни юбориш, Сирскийнинг фикрича, вазиятни «маълум муддатга» барқарорлаштириши мумкин, аммо бу қанча давом этиши номаълум.

У ёки бу мамлакат қўшинлари давлатимиз ҳудудида бўлиши – сиёсий масаладир. Ҳарбий нуқтайи назардан, албатта, бошқа давлат контингенти мавжудлиги – қўшимча хавфсизлик кафолатидир, чунки улар ҳеч бўлмаганда бу қўшинлар жойлашган ҳарбий қисм душман томонидан йўқ қилинмаслигини таъминлайди. Албатта, назарий жиҳатдан бу қисмлар жанговар тўқнашув чизиғида бўлмайди. Улар таҳдид даражаси минимал бўлган жойда туради... Ҳа, маълум муддатга, албатта, бу вазиятни барқарорлаштиради. Лекин қанча давом этишини айтиш қийин.