Putin maktab o‘quvchilarini yozgi ta’til vaqtida ishga jalb qilishga ruxsat berdi

Rossiya prezidenti Vladimir Putin ish beruvchilarga yozgi ta’til davrida dam olish va ishlanmaydigan kunlarda 14 yoshdan 18 yoshgacha bo‘lgan o‘smirlarni ishga jalb etishga ruxsat beruvchi qonunni imzoladi. Hujjat huquqiy axborotlar rasmiy portalida e’lon qilindi.

Qonunga muvofiq, o‘smirlar faqat aholi bandligini ta’minlash xizmatlari yo‘llanmasi asosida yoki yoshlar va bolalar uyushmalari reyestriga kiritilgan talabalar otryadlari tarkibida ishlashlari mumkin. Ishga joylashish uchun 15 yoshga yetgan shaxsning yozma roziligi talab etiladi. Agar ishga kirayotgan bola 14 yoshda bo‘lsa, u holda ota-onadan birining yozma roziligi ham kerak bo‘ladi. Yetim bolalar esa o‘zlarining yozma roziligi bilan birga, vasiylik va homiylik organining ruxsatnomasini ham taqdim etishlari lozim.

Qonun 2025 yil 1 sentabrdan kuchga kiradi. Shu bilan birga, voyaga yetmaganlar uchun qisqartirilgan ish vaqti saqlab qolinadi. 14–15 yoshdagi bolalar uchun bu kuniga 4 soatdan ortiq bo‘lmasligi kerak, 15–16 yoshdagilar uchun — 5 soatdan, 16–18 yoshdagilar uchun esa 7 soatdan ortiq bo‘lmasligi lozim. Bunga qadar o‘smirlarning dam olish kunlari ishlashiga faqat san’at bilan bog‘liq sohalarda, masalan, teatr tomoshalarida yoki filmlarda suratga tushishda ruxsat etilardi.

Rossiya mehnat va bandlik federal xizmati oldinroq voyaga yetmaganlar 16 yoshga to‘lganida yoki ba’zi hollarda undan ham kichik yoshda mehnat shartnomasi tuzishlari mumkinligini ma’lum qilgan edi. Masalan, 14 yoshdagi bolalar yengil mehnatga jalb qilinishi mumkin, ammo bu ularning sog‘lig‘iga zarar yetkazmasligi, ota-onadan biri yozma rozilik bergan bo‘lishi kerak. Bunda, ish bolaning maktab dasturini o‘zlashtirishiga zarar yetkazmasligi lozim.

Ta’kidlanishicha, Rossiyada ishchi kuchi yetishmayotgani fonida ishlayotgan o‘smirlar soni keskin oshgan. 2023 yil ma’lumotlariga ko‘ra, iqtisodiyotda ishlayotgan 15-17 yoshdagi rossiyaliklar soni 86,7 mingni tashkil etgan. Qayd etilishicha, eng ko‘p yoshlar qishloq va o‘rmon xo‘jaliklarida faoliyat yuritmoqda (30,1 ming). Shuningdek, ular ko‘pincha past malakali ishchilar sifatida jalb etilyapti (26,3 ming). Bundan tashqari, 17,3 ming o‘smir xizmat ko‘rsatish va savdo sohasida ishlaydi. 2023 yilda yoshlar orasida ish kuchi (ishlashga tayyor va ish izlayotgan shaxslar soni) 104,9 ming kishini tashkil etgan.

Rossiyada 15-17 yosh oralig‘ida bo‘lgan 6 milliondan ortiq odam istiqomat qiladi, ular orasida ishlaydiganlar ulushi esa 1 foizni tashkil etadi. AQSh Mehnat vazirligiga ko‘ra, 2023 yilda mamlakatdagi 16-19 yoshli o‘smirlarning qariyb 37 foizi ishli bo‘lgan yoki izlagan.