Исроилнинг Ғазони эгаллаш қарори: дунё кескинлашувдан хавотирда

Исроил Ғазо шаҳри устидан назоратни ўз қўлига олиш режасини эълон қилгач, дунёнинг бир қатор давлатлари Яқин Шарқдаги можаро янада авж олишидан хавотирда. «Бундай чора на можарога барҳам беради, на гаровга олинганларни озод қилади. Бу яна қон тўкилишига олиб келади», — дея ҳисоблайди Британия бош вазири Кир Стармер. 8 август, жума куни у Исроил ҳукуматини Фаластиннинг ҲАМАС гуруҳига қарши кейинги кураш режасини қайта кўриб чиқишга чақирди.

Шу билан бирга Стармер минтақадаги гуманитар инқироз кундан кунга кучайиб бораётганини қайд этди. «Оташкесим зарур, инсонпарварлик ёрдами кўпайтирилиши керак, ҲАМАС барча гаровдагиларни озод қилиши лозим, можарони музокаралар йўли билан ҳал қилиш шарт», — дея таъкидлади у. Британиялик сиёсатчининг қўшимча қилишича, ҲАМАС Ғазо сектори келажагида ҳеч қандай рол ўйнай олмайди. Шу билан бирга, можародаги ҳар икки томон ҳам «ҳалокат йўли»ни тарк этиши керак, дея чақирди у.

Германия ҳукумати Исроилга Ғазо секторида қўлланиши мумкин бўлган қуролларни етказиб беришни тўхтатди. Берлин Ғазо секторида тинч аҳолининг давом этаётган азоб-уқубатларидан чуқур хавотирда.

Янги ҳужум бошланса, Исроил ҳукумати қирғоқбўйи аҳолиси таъминоти бўйича янада катта масъулиятни ўз зиммасига олади ва инсонпарварлик ёрдамини, жумладан, БМТ ва бошқа ташкилотлар етказиши учун барча имкониятларни таъминлаши керак, деди Германия канцлери Фридрих Мерц. 

БМТ инсон ҳуқуқлари олий комиссари Фолкер Турк ҳам Исроил бош вазири Бинямин Нетаняҳу кабинетининг қарорини танқид қилиб, уни «зудлик билан» қайта кўриб чиқишга чақирди. «Исроил ҳукуматининг Фаластин ҳудудини тўлиқ ҳарбий эгаллаб олиш режаси БМТ Халқаро суди қарорига зид келади, унга кўра Исроил оккупацияни имкон қадар тезроқ тўхтатиши шарт».

Қарор, шунингдек, Яқин Шарқдаги можарони икки давлат ечими асосида ва «фаластинликларнинг ўз тақдирини ўзи белгилаш ҳуқуқи»га мувофиқ ҳал қилишга қаратилган саъй-ҳаракатларга зиддир», дея қўшимча қилди Турк.

Шу куни эрталаб Исроил хавфсизлик маҳкамаси Фаластиннинг ҲАМАС ҳаракатини «мағлубиятга учратиш» ва Ғазо шаҳри устидан назорат ўрнатиш режасини маъқуллади. Бу қарор Исроил олий мансабдор шахсларининг тунда бўлиб ўтган учрашувидан сўнг – урушни тўхтатиш бўйича халқаро чақириқлар кучайиб бораётганига ва кўплаб исроилликларнинг ҲАМАС томонидан гаровга олинганлар тақдиридан қўрқиб норозиликларига қарамай қабул қилинди. 

Аввалроқ Исроил бош вазири Бинямин Нетаняҳу АҚШнинг Fox News телеканалига берган интервюсида режаларнинг бир қисмини айтиб, Исроил бутун Ғазо секторини ўз назоратига олишни режалаштираётганини таъкидлаган эди. Исроил армияси аллақачон эксклавнинг тўртдан уч қисмини назорат қилмоқда. Исроил вазирлар маҳкамаси қарори мухолифат томонидан кескин танқид қилинди.