Chilida dunyodagi eng katta teleskop birinchi sinov tasvirlarini uzatdi

«Vera K. Rubin» observatoriyasi jamoasi dunyodagi eng katta teleskop tomonidan olingan birinchi suratlarni nashr etdi. Chilidagi And tog‘larida joylashgan observatoriya qurilishiga 15 yil sarflangan. U millionlab mayda kosmik jismlarni, masalan, yangi asteroidlarni suratga olishga qodir bo‘lishi kutilmoqda.

Teleskop tomonidan olingan birinchi tasvirlardan ba’zilari Somon yo‘lidagi tumanliklarning fotosuratlari bo‘lib, ular 7 soat davomida olingan 678 ta alohida kadrdan yasalgan. CNN xabariga ko‘ra, ular ilgari o‘rganilmagan gaz va chang bulutlari hisoblanadi.

Teleskopning dizayni unga yulduzli osmonning aniq tasvirlarini olish imkonini beradi: sezgir kamera va yorug‘likni bir necha marta aks ettiruvchi 8,4 m balandlikdagi oyna.

Observatoriya 4 iyuldan rasmiy faoliyatini boshlaydi. Boshqa teleskoplar har yili 20 mingga yaqin asteroidni aniqlasa, Rubin observatoriyasi faoliyatining dastlabki ikki yilida millionlab bunday obektlarni qayd etishi mumkinligi da’vo qilinmoqda.

«Rubin bizga Somon yo‘lidagi galaktikalar va yulduzlarni, quyosh tizimidagi obektlarni mutlaqo yangi usulda o‘rganish imkonini beradi. U tungi osmonni tez-tez suratga olgani uchun biz har kecha millionlab o‘zgaruvchan obektlarni tom ma’noda aniqlay olamiz», dedi doktor Aaron Rudman, Stensler universiteti Milliy Laboratoriyasining zarrachalar fizikasi va astrofizikasi professori.

Teleskop «kashfiyot mashinasiga» aylanishi mumkin, dedi u. Masalan, tadqiqotchilar undan qoramtir materiyaning tabiatini batafsilroq o‘rganish uchun foydalanmoqchi. Teleskop galaktikalarning aylanish tezligini o‘rgangan amerikalik olim Vera Rubin sharafiga nomlangan. Uning tadqiqotlari qoramtir materiya mavjudligini isbotlash uchun asos bo‘ldi.

Teleskop tomonidan olingan yulduzli osmonning ko‘proq fotosuratlari va videolari loyihaning YouTube kanalida e’lon qilinadi.